Artroza kolana

Następujące czynniki mogą przyczynić się do rozwoju artrozy stawów kolanowych:

• nadmierna aktywność fizyczna niespełniająca wymagań wiekowych, prowadząca do uszkodzenia stawów;
• Siedzący tryb życia;
• doznał urazów w okolicy stawów kolanowych – zwichnięcia kolana, złamania, zerwania i naderwania więzadeł, uszkodzenia trzonu łąkotki, silne upadki kolana, stłuczenia;
• podwyższony wskaźnik masy ciała, co powoduje zwiększone obciążenie stawów, pęknięcie łąkotki;
• dziedziczność;
• zapalenie stawów lub inne choroby stawów (stan zapalny może prowadzić do pojawienia się obrzęku lub nagromadzenia dużej ilości płynu maziowego w stawach, prowokując zniszczenie tkanki chrzęstnej);
• zaburzenia metaboliczne prowadzące do wydalania wapnia z organizmu;
• cukrzyca dowolnego typu, zaburzenia hormonalne i inne patologie układu hormonalnego;
• przewlekłe lub przebyte choroby o charakterze zapalnym i zakaźnym;
• naruszenie przepływu krwi;
• toczeń rumieniowaty, patologie reumatoidalne, dnawe i łuszczycowe, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;
• płaskie stopy, dzięki czemu przesuwa się środek ciężkości i zwiększa się obciążenie stawu;
• przeciążenie nerwowe i stresujące sytuacje.

Dlaczego występuje artroza stawu kolanowego

Najczęściej sami ludzie stają się winowajcami rozwoju tak nieuleczalnej choroby. Często, gdy pojawia się ból w stawie kolanowym, ludzie ignorują bolesne odczucia, woląc iść do lekarza w celu zastosowania jakichkolwiek leków, które po prostu maskują ból.

Po kilku latach nadal będziesz musiał skonsultować się ze specjalistą, ponieważ przy takiej diagnozie samoleczenie nie przyniesie rezultatu. Jednak nasilenie artrozy będzie co najmniej średnie. Tu już nie wystarczają maści, dostawowe podawanie kwasu hialuronowego i profilaktyczne wychowanie fizyczne, jak można by to zrobić we wczesnych stadiach choroby. Najprawdopodobniej konieczne będzie działanie radykalne, w tym czasami z zastosowaniem interwencji chirurgicznej.

Objawy i rozpoznanie artrozy stawów kolanowych

Chorobę można wyróżnić następującymi cechami:

• Zespół bólu. Bolesne odczucia zwykle pojawiają się nagle, ale najczęściej przy wysiłku fizycznym, nawet niewielkim. Ból może mieć inny charakter. Na początku będą to słabe lumbago (niestety mało kto zwraca na nie uwagę). Łagodny ból, który pojawia się tylko okresowo, może trwać miesiącami, a nawet latami, aż choroba rozwinie się w cięższy etap.
• Zaznaczona deformacja kolana. Podobny objaw jest typowy dla późniejszych etapów. A na początku rozwoju artrozy kolano puchnie i trochę puchnie.
• Pojawienie się gęstych nacieków w tylnej ścianie stawów kolanowych. Nagromadzenie dużej ilości płynu stawowego w jamie torbieli Bakera lub w samym stawie.
• Ostry chrzęst stawów, któremu towarzyszy ból.
• Zmniejszona ruchomość stawów. Jest to szczególnie widoczne w ostatnich stadiach artrozy. W tym przypadku zgięcie i wyprost kolana powoduje silny ból, a w ostatnich etapach ruch staje się prawie niemożliwy.

REFERENCJA! U pacjenta z artrozą chód zmienia się: charakteryzuje się opadaniem nóg i utykaniem.

Patogeneza artrozy stawów kolanowych

Specjaliści rozróżniają artrozę pierwotną i wtórną.

Pierwotna artroza stawów kolanowych

W przypadku pierwotnej gonartrozy charakterystyczne są następujące procesy:

1. Chrząstka stawowa jest zdolna do ciągłego niszczenia, a jednocześnie szybko się odnawia. W normalnych warunkach te dwa procesy powinny się równoważyć. Wraz z wiekiem niszczenie chrząstki następuje w tym samym tempie, ale jej regeneracja ulega spowolnieniu. Ważną rolę odgrywa tu masa osoby. Rzeczywiście, jeśli masa jednej osoby wynosi 70 kg, to w 10 krokach na jedną nogę przeniesie 700 kg, a ten, który waży 120 kg, przeniesie aż 1200 kg, co stanie się znacznym obciążeniem stawów i chrząstka, która z tego powodu szybciej się zużyje.
2. Ważne jest, aby pamiętać: staw żywi się użytecznymi elementami tylko podczas ruchu. Siedzący tryb życia prowadzi do spowolnienia procesów metabolicznych, dlatego niezbędne składniki odżywcze nie docierają do celu.
3. Prawdopodobieństwo zachorowania na gonartrozę wzrasta u osób, których rodzice cierpieli na tę chorobę.

Wtórna artroza stawu kolanowego

Rozwija się z następujących powodów:

• Wiele kontuzji. U osoby w każdym wieku będą powodować nadmierne obciążenie chrząstki. Kiedy jakakolwiek kość pokryta chrząstką jest złamana, pojawiają się nierówności, tak zwane „kroki". W tym obszarze, teraz, przy każdym ruchu, staw ulegnie zużyciu, prowadząc do artrozy.
• Rozwój reumatoidalnego zapalenia stawów, choroba Koeniga, pojawienie się ropnego zapalenia w okolicy stawu.
• Dysfunkcja naczyń.

Klasyfikacja i etapy rozwoju artrozy stawów kolanowych

Ortopedzi dzielą gonartrozę na etapy, od których zależy dalsze leczenie choroby. Oczywiście przebieg leczenia będzie zależał również od innych czynników, na przykład przyczyn rozwoju, lokalizacji i charakteru artrozy.

WAŻNY! Leczenie jakościowe może przepisać lekarz dopiero po całkowitym zbadaniu obrazu choroby. Samodzielna terapia może tylko pogorszyć sytuację zdrowotną.

Główna klasyfikacja dzieli gonartrozę na cztery etapy rozwoju:

1. Etap początkowy. Na tym etapie choroba dopiero się pojawia. Objawy zewnętrzne są prawie niezauważalne lub całkowicie nieobecne, kształt stawu jest w zadowalającym stanie. Objawy obejmują jedynie niewielki dyskomfort lub ociężałość w kolanie po długich spacerach, a także silny wysiłek fizyczny. Badanie rentgenowskie będzie mało informacji: prześwietlenie może wykazać tylko nieznaczne zwężenie szpary stawowej. Niestety na tym etapie osoba nie szuka pomocy medycznej ze względu na nieistotność objawów.
2. Drugi etap charakteryzuje się zauważalnym zespołem bólowym, zwłaszcza podczas chodzenia i wchodzenia po schodach, a także w nocy. Nasilenie bólu zmniejsza się w spoczynku. Wspólny ruch staje się trudny. Podczas chodzenia słychać chrzęst lub skrzypienie kolan. Na zdjęciu rentgenowskim zauważalne staje się zwężenie przestrzeni stawowej, a także osteofity. Pacjent zaczyna kuleć.
3. Kiedy artroza przeszła do trzeciego etapu, zespół bólowy będzie stale odczuwany, nawet przy braku ruchu. Procesy deformacji i degeneracji przechodzą w nieodwracalną fazę. Zniekształcenie stawu staje się wyraźne, odległość między powierzchniami stawowymi jest zauważalnie zmniejszona, liczne osteofity powiększają się. Bolesne odczucia przeszkadzają teraz pacjentowi nawet w stanie całkowitego spoczynku. Człowiek staje się zależny od wsparcia z zewnątrz (spacerów, laski) i potrzebuje pomocy innych osób. Leczenie zachowawcze na tym etapie jest mniej skuteczne.
4. Czwarty etap charakteryzuje się ciągłym wyniszczającym bólem. Wzrosty osteofityczne zwiększają liczbę i wielkość, chrząstka jest całkowicie zniszczona, przestrzeń stawowa jest ledwo zaznaczona lub całkowicie nieobecna, kości są poważnie zdeformowane. Nawet słabe ruchy stają się dla pacjenta torturą. Na tym etapie gonartrozy pacjent jest rozpoznawany jako niepełnosprawny. W przypadku braku operacji choroba może prowadzić do niepełnosprawności.

Powikłania artrozy stawów kolanowych

Zaawansowana artroza może prowadzić do zwichnięć i podwichnięć stawu kolanowego. Przy zwichnięciu nasada kości udowej wystaje całkowicie poza staw, przez co ruch w stawie staje się niemożliwy, a oś nogi jest znacznie przesunięta w bok. Na szczęście taki negatywny wariant rozwoju choroby jest raczej rzadki.

Częściej występują podwichnięcia. Charakteryzują się częściowym przemieszczeniem stawów względem siebie oraz niewielkim odchyleniem osi piszczeli. W tym przypadku podwichnięciom towarzyszy silny ból i dysfunkcja stawów.

Zaniedbanie choroby może doprowadzić do całkowitej utraty funkcjonalności kończyny dolnej.

UWAGA! Nawyk oszczędzania bolącej nogi powoduje czasami deformację krążków międzykręgowych i pojawienie się przepuklin.

Konsekwencje zaniedbanej gonartrozy

Zaawansowane stadium gonartrozy prawie zawsze charakteryzuje się następującymi niekorzystnymi objawami:

• ból całodobowy, przed którym nie może uratować żaden środek przeciwbólowy;
• utrata oparcia dla kończyny (nie można stanąć na bolącej nodze lub przynajmniej oprzeć się);
• unieruchomienie bloku stawowego;
• wyraźne skrzywienie kości wokół kolana;
• silny obrzęk wokół dotkniętego obszaru.

Metody leczenia artrozy stawu kolanowego

Przepisane leczenie zależy od stopnia zaawansowania choroby. Istnieje kilka opcji terapii.

Hormony

Leki te są przepisywane na ciężkie zaostrzenie, któremu towarzyszy zapalenie błony maziowej i silny ból. Zazwyczaj hormony podaje się we wstrzyknięciach. Najczęściej stosowane są następujące leki:

• flosteron;
• diprosfan;
• Hydrokortyzon.

Przebieg leczenia hormonami jest zwykle krótki, zastrzyki wykonuje się tylko w okresie ciężkiego zaostrzenia. Hormony podaje się średnio raz na 10 dni.

Chondroprotektory

Chondroprotektory są przepisywane w początkowej fazie rozwoju choroby. Terapia ta jest obecnie uważana za najskuteczniejszą i najbezpieczniejszą: praktycznie nie ma przeciwwskazań, a skutki uboczne pojawiają się w najrzadszych przypadkach.

Leki mają na celu odbudowę chrząstki, usprawnienie procesów metabolicznych, odżywienie tkanki chrzęstnej i ochronę jej przed dalszym zniszczeniem. Ale w ostatnich stadiach artrozy chondroprotektory są również bezsilne.

Ta grupa leków produkowana jest w postaci zastrzyków, maści, żeli, tabletek.

Leki rozszerzające naczynia

Środki te są niezbędne do wyeliminowania skurczu małych naczyń, zwiększenia krążenia krwi i dostarczania składników odżywczych do obszaru dotkniętego chorobą stawu. Przepisany do przyjmowania leków rozszerzających naczynia krwionośne razem z chondroprotektorami.

Jeśli płyn stawowy nie gromadzi się podczas gonartrozy (nie ma zapalenia błony maziowej), zaleca się stosowanie maści rozgrzewających.

Kwas hialuronowy

W inny sposób to narzędzie nazywa się protezą z płynem dostawowym, ponieważ skład kwasu jest podobny pod względem składu do płynu dostawowego. Kwas wstrzyknięty do stawu tworzy film, który zapobiega silnemu tarciu chrząstki podczas ruchu, wpływa na macierz zewnątrzkomórkową, usprawniając procesy metaboliczne w stawie, a także uruchamia produkcję własnego kwasu hialuronowego w stawie – tj. przywraca normalne funkcjonowanie stawu, zatrzymując patologiczne procesy niszczące chrząstkę. . . .

Leczenie kwasem jest przepisywane tylko w przypadku zaostrzenia - wyeliminowane jest zapalenie błony maziowej.

Fizjoterapia

Kurs ćwiczeń fizjoterapeutycznych przyniesie pozytywne rezultaty tylko wtedy, gdy został przepisany przez lekarza po pełnym przestudiowaniu historii medycznej, a wszystkie ćwiczenia są wykonywane pod nadzorem specjalisty.

Samoleczenie często prowadzi do pogorszenia stanu stawów. Terapia ruchowa jest wyznaczona do następujących celów:

• spowolnienie rozwoju sztywności;
• zapobieganie dalszemu niszczeniu tkanki chrzęstnej;
• eliminacja skurczu mięśni, prowadzącego do bólu.

Fizjoterapia

Jako terapię dodatkową można przepisać różne procedury: elektroforezę, akupunkturę, terapię laserową, UHF, a także prądy diadynamiczne. Dobry wynik da również lokalny masaż.

Fizjoterapia ma na celu zmniejszenie nasilenia bólu, wyeliminowanie stanów zapalnych, normalizację procesów metabolicznych w obrębie dotkniętego chorobą stawu i przywrócenie jego normalnej funkcji.

WAŻNY! Ważne jest, aby pacjent monitorował swoją dietę i unikał forsownego wysiłku fizycznego.

Prognoza. Profilaktyka

Przy zaawansowanym stadium choroby prognozy są rozczarowujące. Dlatego zaleca się, aby w przypadku wystąpienia nawet niewielkich objawów artrozy zasięgnąć porady lekarza.

Osoby zagrożone (osoby starsze, sportowcy, a także osoby z nadwagą) muszą stosować się do zaleceń lekarza i przestrzegać następujących zasad:

1. Jedz dobrze i kontroluj swoją wagę. W razie potrzeby stosuj dietę odchudzającą.
2. Zmniejsz obciążenie stawów podczas uprawiania sportu, stale je monitoruj.
3. Terminowo leczyć choroby zakaźne, zapobiegając ich przejściu do stadium przewlekłego.
4. Odpocznij odpowiednio, unikaj sytuacji stresowych, jeśli to możliwe.
5. Zwiększenie funkcji ochronnych organizmu (okresowo przyjmuj witaminy, temperament).
6. Unikaj hipotermii ciała, zwłaszcza kończyn dolnych.